Marktontwikkelingen 11-2025

In het derde kwartaal dit jaar is de groei van de Nederlandse economie met 0,4% minimaal, na kleine plusjes in het eerste en tweede kwartaal. Ten opzichte van 2024 is de economie 1,6% groter. Maar dat is deze keer niet dankzij de bouwnijverheid. Laten we dus eens verder naar wat cijfers kijken van de diverse marktinfo aanbieders. 

EUROCONSTRUCT

Na twee opeenvolgende jaren van krimp gaat de Europese bouwsector een fase van voorzichtige stabilisatie in. Volgens de meest recente prognose van november 2025 van het Euroconstruct-netwerk daalde de totale bouwproductie in de 19 lidstaten met 0,5% in 2023 en met 1,7% in 2024, wat de zwakste tweejarige prestatie sinds de Corona pandemie markeert. Toch veranderen de vooruitzichten: een bescheiden groei van +0,3% wordt verwacht in 2025, gevolgd door een sterkere groei van +2,4% in 2026.

De economische fundamenten blijven gemengd. Hoewel de rentetarieven zijn gedaald ten opzichte van hun pieken van 2023 en de inflatie in heel Europa is gematigd, kampt de bouwsector nog steeds met sterke tegenwind: hoge bouwkosten, betaalbaarheidsproblemen, gematigde particuliere investeringen en aanhoudende macro-economische onzekerheid door met name de oorlog in Oekranië en de Amerikaanse wispelturigheid. Deze druk drukt het zwaarst op de bouw, met name de woningbouw.

De bouwproductie (de blauwe lijn in de grafiek hieronder) doet het iets beter qua prognoses dan de Gross Domestic Product / GDP in Europa en zal in 2025 naar 0,3% ten opzichte van 2024 voor de 19 landen in Euroconstruct. Het netwerk voorspelt wel een omslag naar een gematigde groei van ongeveer 2,4% en 2,2% per jaar in 2026 en 2027 voor de bouwproductie.

De totale bouwverwachtingen voor België en Nederland zijn hieronder af te lezen. Nederland heeft een kleine groeiverwachting van 0,9% in 2025. De jaren 2026 en 2027 zijn positiever met 2,8% en 3,2%. België heeft een daling van -0,5% voor 2025 en kleine groei van 0,2% voor 2026 en 0,4% groei in 2027. Dit is wel het percentage voor de gehele bouwsector nieuwbouw en renovatie in woningbouw en utiliteitsbouw en civiel/infra samen. De utiliteitsbouw NL alleen geeft duidelijk andere verwachtingen volgens de Nederlandse marktinformatie partijen, zie lager.

Conjunctuur

De Nederlandse economie is in 2025 tot stilstand gekomen. De groei van de economie is in het tweede kwartaal van 2025 0,1% geweest, net zoals in het eerste kwartaal. Het voorlopige cijfer van het derde kwartaal komt uit op 0,4%. Voor een recessie hoeft desondanks niet gevreesd te worden. De bruto binnenlands productie (bbp) prognoses van 2025 en 2026 van diverse partijen zijn namelijk positief maar schommelen ze nog steeds slechts rond de 1,5% (zie onderstaande tabel).

Bouwconjunctuur

De bouwproductie is in het tweede kwartaal gedaald met -1,4%. Het bouwvertrouwen is ook minder, al zijn de orderportefeuilles (in maanden productie) goed gevuld met 14.1 maanden voor woningbouwers en 11,1 maanden voor utiliteitsbouwers. De vergunningverlening voor woningbouw nam namelijk af met 18% in de eerste 7 maanden van 2025, mede beïnvloed door invoering Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging. De utiliteitsbouw daalde zelfs nog meer met 30%.  

Vergunningen nieuwbouw

De vergunning trend voor woningen nieuwbouw daalt van 12,5 naar 11,7 miljard euro, die voor utiliteit nieuwbouw daalt in verhouding meer van 5 naar 4,5 miljard euro. Wat duidelijk te zien is in de blauwe lijnen in de 12 maanden voortschrijdende grafieken.

Vergunningen nieuwbouw per deelmarkt

In het eerste half jaar van 2025 zijn de vastgoedinvesteringen binnen de logistieke sector met 44% gedaald in vergelijking met dezelfde periode en jaar eerder. Bovendien daalde de opname van logistieke gebouwen en steeg de leegstand ervan vooral op secundaire locaties. Ondertussen is de pijplijn met nieuwbouwprojecten leeg aan het lopen en dreigt de nieuwbouwproductie sterk terug te vallen. Gelukkig blijft de vraag naar bedrijfsruimte voor MKB bedrijven en zzp’ers hoog.  

In het 2e kwartaal is de daling wederom verder gegaan qua vergunningen voor hallen en loodsen (blauwe kolom), de vergunningen voor hallen en loodsen met kantoor (rode kolom) bleef stabiel in het 2e kwartaal, zie de grafiek hieronder. Schuren en stallen (licht blauwe kolom) licht gedaald. Gekeken naar alleen de bedrijfsruimte markt gaat de vergunningverlening voor 2025 van 5,5 M m2 naar 4,4 M m2 in 2026 en terug naar 4,3 M m2 in 2027. Een duidelijke pas op de plaats voor deze marktsector, zie ook de voorspelling op het eind voor de totale utiliteit.

Agrarisch / Stikstof update

De agrarische sector presteert dit jaar goed en dat is terug te zien in de nieuwbouw van schuren en stallen. De productie ligt op het niveau van 1 miljoen m2, maar internationale handelsperikelen en de verwachte krimp van de veestapel veranderen het beeld de komende jaren. Mede door het zich voortslepen van de stikstofcrisis van het demissionaire kabinet Schoof. Het wachten is op een nieuw kabinet met mogelijk nieuwe plannen.

Tevens blijkt dat lang niet alle ruim 1500 veehouders die zich hebben aangemeld voor de landelijke beëindigingsregelingen veehouderijlocaties er daadwerkelijk gebruik van maken. Het lijkt erop dat zelfs 20% er toch voor kiest om door te gaan en dus ook geen stikstofruimte voor de bouw daarmee vrijgeeft.

De vergunningverlening voor agrarische bouw is al een paar kwartalen op rij stabiel. De bouwproductie wordt daardoor voor de komende jaren net onder de 1.000.000 m2 gaat komen.

Tot slot de utiliteit voorspellingen op een rij voor NL

Overzicht van de recente Buildsight en Bouwkennis Utiliteitsbouw (nieuwbouw) voorspellingen in % ten opzichte van het jaar ervoor. Verder nog de Euroconstruct Nederland verwachtingen voor de gehele bouwsector.

 Datum2024202520262027
Buildsight (m3)25-09-25-4,0-7,0-15,0  -2,0
Bouwkennis (m2)25-09-25-11,8+0,7-3,0-1,9
Euroconstruct Bouw NL (€)25-11-25-2,9+091+2,8 +3,2

Buildsight ziet 2025 duidelijk negatiever qua verwachting, nu -7% (was 3 maanden terug nog -4%). Tevens een grote daling in 2026 met -15% (was nog -4% 3 maanden terug) en dan -2% voor 2027.
Bouwkennis ziet een kleinere daling voor 2026 en dezelfde min trend in 2027.
Euroconstruct (maar is de gehele bouw/infra samen) is positief de komende jaren.    

Bronnen: Bouwkennis, BouwMonitor, Buildsight, CBS, CPB, Cobouw, EIB en EUROCONSTRUCT.

Gerelateerd aan dit nieuwsbericht