SAB-profiel › Nieuws › Marktontwikkelingen 09-2023
NederlandsMarktontwikkelingen 09-2023
De Nederlandse economie is in een kleine recessie. De woningbouw markt draagt daar zeker aan bij en is ook licht negatief op dit moment. De utiliteitsmarkt daarentegen blijft stabiel, mede op basis van alle afgegeven vergunningen nieuwbouw.
Economie
Met de presentatie van de economische cijfers over het tweede kwartaal door het Centraal Bureau voor de statistiek (CBS) in augustus, werd duidelijk dat de Nederlandse economie in een kleine recessie is beland. Twee kwartalen op rij economische krimp betekent recessie. In het tweede kwartaal is de afname – 0,3 procent, vooral door minder goederenexport en de consumpties van huishoudens. Omdat de bouwproductie in het eerste kwartaal nog groeide, kunnen we gelukkig nog niet spreken van een bouwrecessie. De kans is echter wel groot dat dat over een paar maanden wel zo is. In het tweede kwartaal nam volgens het CBS de bouwproductie namelijk af met – 0,5 procent.
De lastige economische omstandigheden drukken hun stempel op de economische prognoses. Gelukkig is wel de inflatie in augustus gedaald naar 3%, het laagste niveau sinds september 2021 en daalt deze naar verwachting verder in 2024. De verschillende banken en instanties hebben ieder hun eigen kijk op de economie BBP prognose, maar de trend is gelijk en nog wel positief, zie de tabel hieronder.
Bouwconjunctuur
Terwijl de werkloosheid en de faillissementen wel iets oplopen, bevinden deze zich historisch gezien nog altijd op een laag niveau. Ook binnen de bouwsector zijn er nog relatief weinig faillissementen en houden de personeelstekorten aan. Bovendien zijn de orderportefeuilles van aannemers tot nu toe goed gevuld gebleven. Architecten hebben het er lastiger mee. Ze beklagen zich niet alleen over de hoge bouwkosten en de gestegen rente, maar ook over de trage procedures bij gemeenten en over stikstof. Zolang daar onvoldoende aan wordt gedaan, blijven die een risico vormen voor de ontwikkeling van de bouwproductie.
Ondertussen is gebleken dat de vergunningverlening in vierkante meters voor de bouw van nieuwe burgerlijke en utiliteitsgebouwen zich iets heeft hersteld, dat
de investeringen in gebouwen (die in woningen krompen wel) zijn blijven groeien en dat de woningprijzen niet langer dalen. Wel krimpt de woningbouw ook volgend jaar.
Utiliteitsbouw is de kurk waarop de nieuwbouw blijft draaien. De vaart gaat er iets uit, maar dankzij een herstel van de productie van nieuwe logistieke ruimte (van vooral bedrijfshallen met kantoor en minder de grote distributie centra) wordt het niveau van 6 miljoen m2 waarschijnlijk wederom bereikt. Zie ook de tabel hieronder van de vergunningsverlening utiliteit in m2 per half jaar.
Tot slot de utiliteit voorspellingen op een rij voor NL
Dit is het utiliteit nieuwbouw overzicht van Buildsight (september) en Bouwkennis (juni) t.o.v. het jaar ervoor. Verder in de tabel de Euroconstruct Nederland juni verwachtingen in € voor de gehele bouwsector (bouw en Infra) als vergelijk.
| Datum | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
| Buildsight (m2) | 13-09-23 | +6,0 | 0,0 | 1,0 | -2.0 |
| Bouwkennis (m2) | 30-06-23 | -3,5 | -0.0 | -3.3 | |
| Euroconstruct Bouw (€) | 09-06-23 | +3,3 | -1.9 | -2.1 | +1.2 |
Buildsight geeft een verwachting met stagnatie af in m2 BVO voor de jaren 2023, en 2024, voor 2025 is deze wel negatief. Bouwkennis geeft negatievere verwachtingen af in m2 BVO voor 2023 (met name), 2024 en 2025.
De utiliteitssector heeft dus een omslag bereikt volgens de NL bronnen en daalt de komende jaren in productie, maar voor bedrijfsgebouwen is beeld wel iets beter dan voor totale utiliteit.
Bronnen: BNA, Bouwkennis, BouwMonitor, Buildsight, CBS, CPB, Cobouw, EIB en EUROCONSTRUCT.
